“Waar was jij?” Je kent ze wel die vragen.
Waar was jij toen Lady Di overleed. De vliegtuigen in de Twin Towers vlogen.
De Berlijnse muur naar beneden werd gehaald.
Pim Fortuyn werd neergeschoten. Obama werd verkozen.
En zo is er – afhankelijk van je leeftijd – nog een hele rits vragen te bedenken. Raar dat we van dit soort momenten vrijwel nooit de exacte beelden herinneren, maar wel precies op welke plek je zat, wie er nog meer bij waren, wat sommigen zeiden of zelfs welk behang er op de muur zat. Dus daarom stel ik in deze Dromergasten drie keer de vraag: Waar was jij toen…
…Ayrton Senna overleed?
Ok, deze is misschien niet in het collectieve geheugen geslopen. Maar onder Formule 1-liefhebbers is het zeker een terechte vraag. Zoals mijn vader bijvoorbeeld. Ikzelf was in ‘94 nog niet gepakt door deze autosport, vond het een zondagmiddagverpestende aangelegenheid, en keek dan ook altijd met een halfoog mee. Wachtend op crashes. Zolang de rijders er maar heelhuids uit kwamen. Waar was jij op 1 mei 1994?
En toen werd het stil in Huize Knopperts… althans, voor zover ik me kan herinneren. Exacte beelden heb ik er niet meer bij, maar ik kan me voorstellen dat mijn vader voor zich uit zat te staren, misschien wel tranen in zijn ogen, zeker draaiend aan de haren op zijn slaap. Mijn moeder ongetwijfeld met haar hand voor d’r mond. In ieder geval werd er niets gezegd…
Niet veel later werd officieel bekend gemaakt dat na Roland Ratzenberger eerder dat weekend ook drievoudig wereldkampioen Senna was overleden.
…een El-Al vliegtuig in de Bijlmer in een flatgebouw vloog?
Zondagavond kwam er ineens een balkje in beeld waarin een extra nieuwsuitzending werd aangekondigd. “Oh jee,” zei mijn moeder, “Er zal toch niemand van het Koningshuis dood zijn?”, want iets anders kon ze niet bedenken. En wie kon überhaupt dit bedenken?
Tot op de dag van vandaag moet ik iedere keer als er een extra nieuwsuitzending wordt aangekondigd (wat in het geval van RTL soms te snel is) aan de Bijlmerramp denken.
Het rare aan deze eerste twee voorbeelden is dat ik in mijn herinnering veel jonger was dan respectievelijk veertien en twaalf jaar. Weet niet of er ergens een huis- tuin- en keukenpsycholoog rondloopt die dit kan verklaren, maar het viel me gewoon op. Verklaren doen Tsjechov en ik niet.
“Ja, dan grijp je weer even terug op een eerder fragment, niet?”
”Sorry, wat zei je Bas? Ik was even afgeleid door je hoofd…”
…Nelson Mandela werd vrijgelaten?
Ik was tien, in dit geval was mijn herinnering wel juist, en had geen idee wat er precies gebeurde. Wel had ik door dat er iets groots gebeurde.
Hé kijk… dat is diezelfde sjagrijnige BBC-mevrouw! Die weet dus ook nog precies waar ze was!
Volgende keer te gast op TV: Paulien Cornelisse. Volgende keer hier: Docu’s.
Mennologica 